Tropico 5

Ο Δικτάτορας που έσπαγε πλάκα! 

«Εδώ είναι Βαλκάνια, δεν είναι παίξε γέλασε». Τους στίχους αυτούς του Διονύση Σαββόπουλου έρχονται να εκπληρώσουν προφητικά τα έργα και οι ημέρες των indie developers που δραστηριοποιούνται στην περιοχή των Βαλκανίων. Η βουλγαρική Haemimont Games ανήκει στις κορυφαίες εκπροσώπους της βαλκανικής παραγωγής video games και η ιστορία της ξεκινά από το 1997. Από την αρχή οι προγραμματιστές της έδειξαν την εξειδίκευσή τους στον τομέα των Strategy (Tzar, Celtic Kings, Rising Kingdoms), αλλάζοντας σταδιακά ρότα προς την συγγενή κατηγορία των City – building simulators (Grand Ages Rome, Imperium Romanum).

Η παγκόσμια αναγνώριση ήρθε με την απόκτηση των δικαιωμάτων του Tropico franchise, του πασίγνωστου Strategy που μας τοποθέτησε για πρώτη φορά στην θέση του φιλόδοξου κυβερνήτη ενός τροπικού νησιού, στον ρόλο ενός ψηφιακού Κάστρο δηλαδή. Το 2009 η Haemimont έριξε στην αγορά το Tropico 3, το 2011 το Tropico 4 και στις μέρες μας τον τελευταίο τίτλο της σειράς εν ονόματι Tropico 5. Προτού εμβαθύνουμε στο συναρπαστικό gameplay του πέμπτου Tropico, θέλω να αναφέρω και το προηγούμενο video game της εταιρείας, το απολαυστικό Omerta. Κυκλοφόρησε πέρσι και μου έφαγε μπόλικες ώρες από την ζωή μου που τις άξιζε διότι είναι ένα από τα πωρωτικότερα tactical Strategy που διατίθενται στο εμπόριο.

Ο Μεγάλος Δικτάτορας
Για να γίνει μια ομελέτα γνωρίζουμε ότι πρέπει να σπάσουν πολλά αβγά και οι ίδιοι κανόνες δείχνουν να ισχύουν σε μια επανάσταση, αν αντικαταστήσετε τα αβγά με ανθρώπινα κεφάλια. Στο Tropico 5 αρχικά είστε απαλλαγμένοι από την φθοροποιό διαδικασία μιας επανάστασης καθότι οι αποικιακές υπερδυνάμεις της εποχής (λέγε με Μεγάλη Βρετανία) σας εμπιστεύονται ένα πανέμορφο νησί της Καραϊβικής για να το διοικήσετε. Αποδεχόμενοι τον ρόλο του El Presidente, προέδρου του νησιού, έχετε το ελεύθερο να ξεκινήσετε την ανάπτυξη της περιοχής η οποία στην αρχή περιλαμβάνει μόνο το προεδρικό μέγαρο, κάτι γιαπιά και μια προκυμαία! Όσο αναπτύσσετε το νησιωτικό βασίλειό σας, καταφθάνουν στην περιοχή και οι επίδοξοι «μνηστήρες» που σαν άλλη… Πηνελόπη θέλουν να σας προσεταιριστούν για να εξυπηρετήσετε τα δικά τους συμφέροντα.

Οι διπλωματικές σχέσεις και η συνεργασία σας με τις φανερές και αφανείς δυνάμεις που σας προσεγγίζουν ανήκει στις γοητευτικότερες στιγμές του Tropico 5. Ο πρώτος «μνηστήρας» είναι ο Lord Oaksworth, σφουγγοκωλάριος του βρετανικού θρόνου. Αν και πρόκειται περί τεράστιου λαμόγιου που διαρκώς σας φέρνει άσχημες ειδήσεις, συνυφασμένες με τις τρελές απαιτήσεις του θρόνου, προσωπικά τον συμπάθησα διότι μοιάζει φατσικά με τον αγαπημένο ηθοποιό Donald Sutherland. Θα ρίξετε μπόλικο γέλιο εγγυημένα με τον Leon Kane, μια σκοτεινή φιγούρα που ανήκει σε πανίσχυρη μυστική οργάνωση η οποία κυβερνά τον κόσμο αλά λέσχη Μπίντελμπεργκ, Μασονία κ.ο.κ. Ο Kane προσωποποιεί τις θεωρίες περί παγκόσμιας συνομωσίας προκαλώντας τον γέλωτα με τις βλακείες που λέει αλλά εξελίσσεται σε πολύτιμο σύμμαχο στην πορεία.



Το επιτελείο σας θα αποκτήσει και όμορφες παρουσίες μόλις αλλάξετε εποχή οι οποίες αναθέτουν αβέρτα αποστολές για να δυναμώσετε το κράτος σας. Το comic relief των NPCs είναι ο Penultimo, ο αξιωματικός που σας είναι πιστός σαν σκυλί και διαθέτει χαμηλότερο IQ από τα προσφιλή μας τετράποδα! Το τι κοτσάνες θα ακούσετε από τον Penultimo δεν περιγράφεται. Αποτελεί τον NPC που σας ανακοινώνει με τον ξεκαρδιστικό του τρόπο όλες τις τεχνολογίες μόλις ολοκληρωθούν.

Μια σημαντική προσθήκη στο gameplay των Tropico είναι οι Eras, ξεχωριστές ιστορικές εποχές που θα διανύσει το κράτος σας. Η πρώτη εποχή είναι η αποικιακή, η δεύτερη και πιο ταραχώδης εκείνη των παγκοσμίων πολέμων, η τρίτη του Ψυχρού Πολέμου και η τέταρτη η σύγχρονη. Ανάλογα με την εποχή ξεκλειδώνουν και οι τεχνολογίες που σας επιτρέπουν να αναβαθμίσετε το κράτος σας, αλλάζουν οι διπλωματικές ισορροπίες και στην πορεία, ακόμα και ο τρόπος διαχείρισης του νησιού σας.

Μπαζώνοντας νησιά
Αν έχετε ασχοληθεί με τα φοβερά Ceasar, Sim City και άλλα λαμπρά δείγματα του City-Building genre δεν θα δυσκολευτείτε καθόλου παίζοντας το Tropico 5. Ο «πίνακας ελέγχου» σας χωρίζεται σε τρία τμήματα. Στο κάτω αριστερά βρίσκεται ο χάρτης στον οποίο αναγράφονται οι χρησιμότερες πληροφορίες (περιουσία, κάτοικοι και η στάση τους απέναντί σας) και εκεί καθορίζετε χειροκίνητα το πόσο γρήγορα περνά ο χρόνος για να μην βαρεθείτε περιμένοντας πότε θα φτιαχτεί ένα κτίριο. Στο κάτω μέρος υπάρχει μια σειρά από εικονίδια σε μορφή γραμματόσημου όπου βρίσκονται όλα τα εργαλεία διακυβέρνησης (κατασκευή κτιρίων, research κ.τ.λ.) και στο δεξί μέρος θα βλέπετε μόνιμα τις αποστολές που έχετε αναλάβει και την πρόοδο τους.

Το single-player campaign είναι μια μοναδική ευκαιρία για να μάθετε όλα τα κόλπα της διακυβέρνησης από την αρχή. Ξεκινά από την πρώτη Era και οι αποστολές που σας αναθέτουν οι NPCs περιλαμβάνουν όλα τα βασικά βήματα, από την κατασκευή φυτειών και λιμανιού για την ενίσχυση της εγχώριας παραγωγής και του εμπορίου μέχρι την δημιουργία στρατοπέδων, φυλακίων, εργοστασίων και πολλών ακόμα κρίσιμων δραστηριοτήτων. Ολοκληρώνοντας κάθε φορά την βασική αποστολή που μπορεί να είναι η διακήρυξη ανεξάρτητου κράτους με έδρα το νησί σας μέχρι την προώθηση συγκεκριμένων αγαθών διαμέσου της εμπορικής οδού ή την συντριβή του αμερικανού προέδρου σε μια σειρά από στοιχήματα, προχωρείτε στην επόμενη Era – «πίστα».

Η εξάλειψη του fog of war από το νησί ανήκει στις βασικές κινήσεις που πρέπει να κάνετε για δύο λόγους. Ο πρώτος σχετίζεται με την επέκταση της πόλης–κράτους σας και την κατασκευή περισσότερων και μεγαλύτερων φυτειών, κτιρίων κ.ο.κ. Στον πρώτο λόγο περιλαμβάνεται και η δημιουργία ορυχείων που βρίσκονται χωμένα στα σπλάχνα των γύρω βουνών και η απόκτηση τους θα οδηγήσει σε ένα κανάλι από πολύτιμες πρώτες ύλες για την βιομηχανία σας. Ο δεύτερος λόγος είναι η γοητεία που ασκεί πάντοτε η εξερεύνηση σε ένα παραδεισένιο μέρος, θα νιώσετε σαν τον Indiana Jones διαπερνώντας την πάχνη (αυτή είναι η μορφή του fog of war) που καλύπτει δάση, βουνά και παραλίες στο νησί.

Όταν τα logistics αποδεικνύονται ισχυρότερα από το ξίφος
Η διαχείριση πόρων στο Tropico 5 συγκλονίζει με την απλότητα και την ομορφιά της. Βασική σας μέριμνα είναι η ανάπτυξη της Γεωργίας, της Κτηνοτροφίας και της Βιομηχανίας στον μέγιστο βαθμό και το "σπρώξιμο" των προϊόντων σας σε όλους τους ενδιαφερόμενους ανά την Υφήλιο. Πριν περάσει πολύ ώρα το προεδρικό σας μέγαρο θα αρχίσει να περιβάλλεται από τεράστιες φυτείες όπου θα παρακολουθείτε τους χωρικούς να εκτελούν τις εργασίες τους σαν αφοσιωμένες μέλισσες. Ασφαλώς η ανάπτυξη παραγωγικών μονάδων θέλει ανθρώπινο δυναμικό και έτσι προστίθεται σύντομα η ανάγκη για κατασκευή μεγάλων οικισμών που θα προσελκύσουν κόσμο στο νησί.

Το lifestyle των υπηκόων σας καθορίζει και την στάση τους απέναντι στην ηγεσία. Ένας ηγέτης που τους έχει φτιάξει καθαρά και μεγάλα σπίτια ενώ ταυτόχρονα τους παρέχει όλες τις ανέσεις ανά εποχή, μειώνοντας την εγκληματικότητα, έχει την αγάπη του κόσμου. Αν αδιαφορήσετε για την τύχη τους, μια επιλογή που το Tropico 5 σας την δίνει, γράφοντας τους στα παλιά σας τα παπούτσια και «παίζοντας» το ψυχρός δικτάτορας, οι κάτοικοι εξαγριώνονται και αρχίζουν οι αθέμιτες επαναστάσεις.

Το technology tree με ενθουσίασε με την ποικιλία του αλλά δυστυχώς οι τεχνολογίες σας παρέχονται με το σταγονόμετρο ανάλογα με τις Eras. Οι καλύτερες τεχνολογίες ανήκουν στις σύγχρονες εποχές με την Cold War era να κυριαρχείται από επιστημονικά άλματα και την Modern era να εστιάζει περισσότερο στην βελτίωση της ποιότητας ζωής και στην μετατροπή του κράτους σας σε τουριστικό παράδεισο. Υπάρχει συγκεκριμένος λόγος που έχουν διανεμηθεί έτσι οι τεχνολογίες. Το κράτος σας είναι χτισμένο πάνω σε ένα νησί συνεπώς οι διαθέσιμες εκτάσεις είναι περιορισμένες. Όταν φτάσετε στην σύγχρονη εποχή θα έχετε χτίσει τα πάντα και θα έχετε απομυζήσει όλες τις πρώτες ύλες που παράγει το έδαφος. Για να μην την πατήσετε σαν τους κατοίκους των Νησιών του Πάσχα θα αναγκαστείτε να εισάγετε τις απαιτούμενες πρώτες ύλες και αυτό απαιτεί χρήμα έτσι η μεταμόρφωση του κράτους σε τουριστικό θέρετρο είναι μια σοφή επιλογή.

Η διπλωματία διαθέτει «ειδικό βάρος» στο παιχνίδι, ανάλογο με το χρυσό που σας στέλνουν οι υπερδυνάμεις της εποχής. Όσο περισσότερες αποστολές ολοκληρώνετε για λογαριασμό ενός έθνους ή μιας φράξιας επαναστατών, μυστικών οργανώσεων κ.τ.λ. βελτιώνονται ανάλογα και οι σχέσεις σας με τον εντολέα, γεγονός που μεταφράζεται σε χρήμα. Δεν είναι πάντα εύκολο όμως να ανεχθείτε τις απαιτήσεις των συμμάχων σας. Το βρήκα εξαιρετικά δύσκολο για παράδειγμα το να μην ξαποστείλω τον Lord Oaksworth όταν μου ανακοίνωσε ότι ο βασιλιάς του διπλασίασε τον φόρο ακινήτων! Ευτυχώς το Tropico 5 σας παρέχει πάντοτε αποστολές που καθυστερούν ή εξουδετερώνουν τις καταστροφές που σας πλήττουν αν τις αναλάβετε. Οι επιλογές που παρέχουν οι αποστολές είναι πολλές καθώς και τα βραβεία που προσφέρουν. Μου άρεσε για παράδειγμα η δυνατότητα επιλογής μεταξύ του να γεμίσω χρήματα το κρατικό ταμείο ή να τα σπρώξω στον ελβετικό μου λογαριασμό, αυξάνοντας την προσωπική μου περιουσία.

El Presidente ή El Comandante;
Ο πόλεμος στο Tropico 5 αποτελεί για μένα το αδύνατο του σημείο. Είτε επανάσταση γίνει, είτε εισβάλλει μια ξένη δύναμη στο νησί σας, ο τρόπος διεξαγωγής της μάχης είναι απλοϊκός και αδιάφορος. Εμφανίζονται στο νησί οι αντίπαλοι με ένα κόκκινο εικονίδιο πάνω από τα κεφάλια τους, οι μονάδες σας τους επιτίθενται (αν έχετε χτίσει τα απαραίτητα στρατιωτικά κτίρια φυσικά), ακολουθεί μια ανταλλαγή πυροβολισμών απ’ όπου απουσιάζει κάθε ίχνος στρατηγικής και όποιος νικήσει νίκησε. Αντιλαμβάνομαι ότι δεν μιλάμε για RTS στα πρότυπα των Command & Conquer αλλά θεωρώ ότι θα μπορούσε να δοθεί κάποιο «χρώμα» στις πολεμικές συγκρούσεις.

Οι φυσικές καταστροφές που πλήττουν την «μπανανία» σας δεν σταματούν. Ηφαίστεια πετάνε φλεγόμενες πέτρες και καίνε φυτείες, ανεμοστρόβιλοι σαρώνουν οικοδομικά τετράγωνα στο πέρασμα τους και η πώρωση δεν έχει σταματημό!

Το κορυφαίο νέο στοιχείο που φέρνει στο franchise το Tropico 5 είναι η RPG διάσταση της Δυναστείας σας. Ο El Presidente είναι αιωνόβιος, δηλαδή δεν μεγαλώνει και δεν πεθαίνει ποτέ όσες εποχές και αν περάσουν. Σπρώχνοντας χρήματα ανεβάζετε το level του, αυξάνοντας τα ιδιαίτερα στατιστικά του trait που έχετε επιλέξει. Τα traits επηρεάζουν τις ικανότητες του στην διαχείριση επιχειρήσεων και διαθέτουν ένα global effect που επηρεάζει όλο το κράτος. Αν π.χ. είναι Administrator και τον τοποθετήσετε σε επιχείρηση, αυξάνεται αυτόματα 10% ο αριθμός των πελατών που εξυπηρετούνται ενώ, χάρη στο global effect του, μειώνεται το κόστος κτιρίων που παρέχουν υπηρεσίες κατά 5%.

Επειδή ένας κούκος δεν φέρνει την άνοιξη, μπορείτε να μεγαλώσετε την οικογένεια του ηγέτη σας κατά επτά άτομα συνολικά, υιοθετώντας τα κουτσούβελα που σκορπάει ο El Presidente δεξιά και αριστερά. Μια οικογένεια με 8 μέλη που ανήκουν σε ξεχωριστά traits και ανεβαίνουν levels μπορεί να σπρώξει στα ουράνια το κράτος σας. Σκεφτείτε να τοποθετήσετε ένα τέκνο σας στον στρατό ισχυροποιώντας τον, ένα στην επιστήμη παράγοντας περισσότερα research points, έναν στις οικοδομές για να χτίζονται γρηγορότερα, ένα στις πετρελαϊκές επιχειρήσεις κ.ο.κ. Μέχρι να γεμίσει…παιδάκια το κράτος σας υπάρχει και η εναλλακτική λύση φυσικά, η πρόσληψη των managers για την όποια επιχείρηση θέλετε. Οι managers βελτιώνουν την παραγωγικότητα και αξίζουν κάθε δεκάρα που κοστίζουν σε upkeep.

Η ολοκλήρωση του campaign στο Tropico 5 είναι ζήτημα 12 με 15 απολαυστικών ωρών. Παρότι το παιχνίδι είναι τρομερά εθιστικό στο μεγαλύτερο μέρος της διάρκειάς του, θα συνειδητοποιήσετε τελειώνοντας το campaign ότι, από την στιγμή που «ανοίξατε» όλες τις τεχνολογίες και χτίσατε όλα τα κτίρια, η καμπύλη ενδιαφέροντος πέφτει κατακόρυφα. Άρα το replayability του Tropico 5 είναι μηδενικό, σπρώχνοντας σας στο multiplayer mode μέχρι να το βαρεθείτε εντελώς.



Στους τέσσερις δικτάτορες πέμπτος δεν χωρά πάνω στο ίδιο νησί
Το Tropico 5 σκίζει στην multiplayer μορφή του ξεπερνώντας το single-player campaign. Μόλις μαζέψετε τρεις φίλους σας ή άγνωστους οπαδούς του τίτλου διαμέσω internet θα στήσετε την παρτίδα σας πάνω στο ίδιο νησί. Σύντομα, οι τέσσερις διεκδικητές του τροπικού παραδείσου θα αρχίσετε να επεκτείνετε τις πόλεις σας δεξιά και αριστερά οπότε είναι αναπόφευκτο κάποια στιγμή να συναντηθούν οι δρόμοι σας. Αντιλαμβάνεστε αμέσως την σημασία της διπλωματίας και των σωστών συμμαχιών στην multiplayer παρτίδα: θα γίνετε σύμμαχοι με κάποιον για να την πέσετε στους άλλους, θα ανεχτείτε μια ισορροπία τρόμου όπου όλοι σας θα βρίσκεστε δίπλα στα σύνορα με το χέρι στην σκανδάλη ή θα συνεργαστείτε με τους άλλους για την δημιουργία μιας κοινής αυτοκρατορίας;

Tropico Thunder
Μόνο αρσιβαρίστας θα μπορούσε να σηκώσει τα «ασήκωτα» γραφικά του Tropico 5 ή καλύτερα μια ισχυρή κάρτα γραφικών με μπόλικα GB πάνω της. Το Tropico 5 δεν παίζεται με κάρτες γραφικών που δεν υποστηρίζουν σε επίπεδο hardware την τεχνολογία του DirectX 11, γεγονός δυσάρεστο που βγάζει αυτόματα από το παιχνίδι όσους διαθέτετε παλαιότερης τεχνολογίας GPUs. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι έχει γίνει καταπληκτική δουλειά στα γραφικά και είναι σίγουρο ότι θα χαζέψετε από τις ανάγλυφες τοποθεσίες, τον δυναμικό φωτισμό, την χρωματική παλέτα και το animation των υπηκόων σας.

Η μουσική επένδυση που θα γαργαλάει αδιάκοπα τα αυτιά σας είναι βασισμένη στις ντόπιες μουσικοχορευτικές παραδόσεις των τροπικών προορισμών: Samba, Rumba και Reggae σας καλούν να λικνιστείτε στους ρυθμούς τους την ίδια ώρα που ασχολείστε με την διακυβέρνηση του νησιού. Το voice acting είναι μέτριο καθώς γίνεται φανερό πως ορισμένες φωνές είναι «φτιαχτές», απαιτούν δηλαδή μια καλή δόση θεατρικότητας από πλευράς εκφωνητή για να δώσουν μια χροιά καρικατούρας. Απολαυστική η εκφωνήτρια του ντόπιου ραδιοφωνικού σταθμού που αξίζει να προσέξετε τα λεγόμενα της για να σκάσετε στα γέλια.

Καλό αλλά ακριβό
Το franchise του Tropico περνά σε νέα φάση της ιστορίας του με το Tropico 5 να εμφανίζει σοβαρές βελτιώσεις στην παραγωγή, διατηρώντας όλα εκείνα τα gameplay στοιχεία που έκαναν αγαπητή την σειρά. Αν και πρόκειται για ένα συναρπαστικό τίτλο, θεωρώ απαράδεκτη την τιμή των 45 ευρώ στο Steam, ευτυχώς όμως βγήκε σε summer sale με 34 ευρώ, τιμή λογικότερη αλλά και πάλι «τσιμπημένη» όταν παιχνιδάρες σαν το Age of Wonders 3 διατίθενται στην μισή τιμή και κάτω.

Θετικά:
- State of the art γραφικά για το συγκεκριμένο genre
- Δυνατό multiplayer mode με πολλές ανατροπές και ποικιλία
- Εθιστικό gameplay
- Μπόλικη δόση χιούμορ

Αρνητικά:
- Απαιτεί κάρτες γραφικών συγκεκριμένης τεχνολογίας για να παίξει
- Μηδενικό replayability
- Περιορισμένη διάρκεια

Βαθμολογία
Γραφικά: 8
Ήχος: 7
Gameplay: 8
Αντοχή: 6
Γενικά: 7.5

Ένα game υψηλής αισθητικής, τσουχτερής τιμής και εθιστικού gameplay.

Γιάννης Μοσχονάς